Hər bir PR kampaniyasının məqsədi brendin tanınmasını artırmaq, ictimaiyyətlə sağlam əlaqələr qurmaq və şirkətin reputasiyasını gücləndirməkdir. Ancaq bir PR kampaniyasının uğurlu olub-olmadığını müəyyən etmək üçün mütləq ölçüm və analiz metodlarından istifadə etmək lazımdır. Türkiyədə fəaliyyət göstərən şirkətlər və qurumlar üçün PR kampaniyalarının effektivliyini qiymətləndirmək, gələcək strategiyaları daha düzgün qurmaq baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır.
Bu yazıda PR ölçüm və analiz metodları, uğurlu kampaniyanın qiymətləndirilmə kriteriyaları və Türkiyədə bu sahədə istifadə olunan əsas göstəricilər haqqında danışacağıq.
1. PR Kampaniyasının Effektivliyini Ölçməyin Əhəmiyyəti
PR fəaliyyətləri təkcə məlumat yaymaqla məhdudlaşmır; əsas məsələ hədəf auditoriyaya çatmaq və brendin mesajının nə qədər uğurla qəbul edildiyini analiz etməkdir.
PR ölçüm və analiz aşağıdakı faydaları təmin edir:
- Strategiyanın Düzgünlüyünü Təhlil Etmək: Kampaniyanın planlaşdırılmış məqsədlərə nə qədər yaxınlaşdığını müəyyən edir.
- ROI (İnvestisiyanın Geri Qayıtması) Qiymətləndirilməsi: PR fəaliyyətlərinin şirkət üçün real mənfəət gətirib-gətirmədiyini öyrənmək mümkündür.
- Auditoriya Dəyişikliklərini Təhlil Etmək: PR mesajlarının hədəf kütləyə nə dərəcədə təsir etdiyini anlamağa kömək edir.
- Gələcək Strategiyaları Təşkil Etmək: Daha uğurlu PR kampaniyaları yaratmaq üçün əhəmiyyətli nəticələr təqdim edir.
2. PR Ölçüm və Analiz Üçün Əsas Metodlar
PR ölçümündə müxtəlif analitik yanaşmalar və göstəricilər istifadə olunur. Əsas metodları nəzərdən keçirək.
2.1. Media Dəyərləndirməsi (Media Monitoring)
Media monitorinqi PR kampaniyasının uğurunu ölçmək üçün əsas addımlardan biridir.
- Media Qapsaması (Media Coverage): Kampaniya haqqında nə qədər məqalə, xəbər və reportaj yayımlandığını analiz edir.
- Müsbət və Mənfi Rəylər: PR mesajlarının ictimaiyyətə necə təsir etdiyini müəyyən edir.
- Xəbərdarlıq Düzeyi (Awareness Level): Kampaniya haqqında medianın nə qədər danışdığı ölçülür.
Türkiyədə mediada PR kampaniyalarının uğurunu ölçmək üçün Ajans Press, Medya Takip Merkezi, Interpress kimi xidmətlərdən istifadə olunur.
2.2. Sosial Media Analizi
Sosial media PR strategiyalarının ayrılmaz hissəsidir. Kampaniyanın sosial mediada necə qarşılandığını müəyyən etmək üçün aşağıdakı göstəricilər ölçülür:
- Engagement (İştirak Səviyyəsi): Paylaşımlara edilən bəyənmələr, şərhlər və paylaşımlar.
- Reach (Çatmaq Səviyyəsi): Kampaniyanın nə qədər insana çatdığını göstərir.
- Sentiment Analysis (Duyğu Analizi): Sosial mediada kampaniya ilə bağlı paylaşılan fikirlərin müsbət, mənfi və ya neytral olub-olmadığını ölçür.
Türkiyədə Brandwatch, Radian6, Socialbakers kimi platformalar sosial media PR analizində geniş istifadə olunur.
2.3. Google Analytics və Veb Trafik Ölçümü
PR kampaniyalarının veb sayt üzərində nə qədər təsirli olduğunu təyin etmək üçün Google Analytics kimi analitik vasitələrdən istifadə edilir.
- Ziyarətçi Sayı: Kampaniya sonrası veb saytın trafiki nə qədər artıb?
- Orta Səhifə Baxış Sayı: Ziyarətçilər saytda nə qədər vaxt keçirir?
- Bounce Rate (Tərk etmə dərəcəsi): İnsanların veb saytla nə dərəcədə maraqlandığını ölçür.
- Kampaniyanın SEO Üzərindəki Təsiri: PR kampaniyası sonrası brendlə bağlı axtarışların artıb-artmadığını müəyyən edir.
Türkiyədə Google Analytics, Yandex Metrica və SimilarWeb kimi alətlərdən istifadə olunur.
2.4. Sorğular və Fokus Qruplar
PR kampaniyasının insanlara təsirini ölçmək üçün sorğular və fokus qruplar istifadə olunur. Türkiyədə Ipsos, Konda, Metropoll kimi araşdırma şirkətləri bu tip analizlər aparır.
Sorğular PR kampaniyanın auditoriya üzərində hansı iz buraxdığını müəyyən etməyə kömək edir. Fokus qruplar isə kampaniyanın ictimai rəyə təsirini daha dərindən anlamağa imkan verir.
3. Türkiyədə Uğurlu PR Kampaniyalarının Ölçüm Nümunələri
1. “Getir” Kampaniyası
Getir, Türkiyədə PR strategiyasını sosial media və KİV üzərindən quraraq böyük uğur qazandı. Kampaniyanın uğurunu ölçmək üçün sosial media analizləri və media monitorinqi aparıldı.
2. “Turkish Airlines” PR Strategiyası
Türk Hava Yolları qlobal PR kampaniyalarını effektiv şəkildə planlaşdırır. Onların sosial mediada iştirak səviyyəsi və veb trafik analizləri bu kampaniyanın uğurunu ölçmək üçün istifadə edildi.
3. “Netflix Türkiyə” PR Strategiyası
Netflix, serial və film tanıtımları üçün PR kampaniyaları həyata keçirir və bu kampaniyaların uğurunu ölçmək üçün sosial media reaksiyalarına və Google axtarış trend analizlərinə baxır.
PR ölçüm və analizi, kampaniyanın uğurunu müəyyən etmək və gələcək strategiyalar üçün düzgün addımlar atmaq baxımından vacibdir. Türkiyədə PR kampaniyalarının uğurunu qiymətləndirmək üçün media monitorinqi, sosial media analizi, veb trafik ölçümü və ictimaiyyətin rəyi nəzərə alınmalıdır.
Bu üsullardan istifadə edərək, brendlər və dövlət qurumları PR strategiyalarını daha effektiv edə bilər və ictimaiyyətlə daha güclü əlaqə qura bilərlər.
