Startaplar üçün ilk illər həm fürsətlərlə, həm də risklərlə doludur. Məhsulun tanınması, bazarda yer tutulması və investor diqqətinin cəlb olunması üçün güclü bir ictimaiyyətlə əlaqələr (PR) strategiyası həyati əhəmiyyət daşıyır. PR, yalnız mətbuatda görünmək deyil, həm də marka etibarını qurmaq, müştəri ilə emosional bağ yaratmaq və düzgün mesajı düzgün auditoriyaya çatdırmaq deməkdir.
Bu yazıda, startaplar üçün uğurlu PR strategiyalarının əsas elementlərini, effektiv üsulları və nümunəvi tətbiqləri nəzərdən keçirəcəyik.
1. Təsisçi və Marka Hekayəsi ilə Başlayın
İnsanlar məhsullardan çox hekayələri xatırlayır. Startapın arxasındakı məqsəd, təsisçilərin niyə bu ideyanı reallaşdırmaq istədiyi kimi emosional detallar maraq doğurur. Medianın, blogerlərin və müştərilərin diqqətini cəlb etmək üçün bu hekayəni düzgün qurmaq və PR materiallarında istifadə etmək vacibdir.
Məsləhət: “Biz niyə bu işi görürük?” sualına sadə və dürüst cavab verin. Hekayəni brendin vizual və yazılı kontentində istifadə edin.
2. Hədəf Auditoriyanı Dəqiq Müəyyən Etmək
Startapın məhsulu və ya xidməti hər kəs üçün olmaya bilər. Bu səbəbdən PR strategiyanız konkret auditoriyaya yönəlməlidir. B2B startaplar üçün LinkedIn və biznes jurnalları önəmlidirsə, B2C məhsullar üçün Instagram, TikTok və YouTube daha səmərəli ola bilər.
Məsləhət: Hədəf auditoriyanın yaş qrupu, peşəsi, istifadə etdiyi platformalar və maraqları barədə ətraflı analiz aparın.
3. Media ilə Əlaqə Qurun və Mətbuat Kitabı Hazırlayın
Mətbuat nümayəndələri ilə səmimi və qarşılıqlı faydalı əlaqələr qurmaq startap üçün əvəzolunmazdır. Onlara təqdim edəcəyiniz mətbuat dəsti (press kit) qısa bio, məhsul təsviri, təsisçi foto və loqonu əhatə etməlidir.
Məsləhət: Öz sahəniz üzrə ixtisaslaşmış media nümayəndələri və bloqerlərlə əməkdaşlığa üstünlük verin. Onlara maraqlı və dəyərli kontent təklif edin.
4. İctimai Medianın Gücündən İstifadə Edin
Startaplar üçün sosial media pulsuz PR platformasıdır. Aktiv, yaradıcı və davamlı sosial media fəaliyyəti brendin tanınmasını artırır. Məzmun marketinqi (blog, video, infografika) ilə dəyərləndirilən sosial media PR strategiyanızın ayrılmaz hissəsi olmalıdır.
Məsləhət: Instagram və LinkedIn üçün fərqli kontent planları hazırlayın. TikTok və YouTube Shorts-da qısa video hekayələr paylaşın.
5. İctimai Fikri Yönləndirmək üçün Ekspert Rolu Qurun
Təsisçi və ya komanda üzvləri media, podkast və tədbirlərdə çıxış edərək özlərini ekspert kimi tanıda bilər. Bu, brendin etibarlılığını artırır. Məsələn, “startup ekosistemində investisiya almağın yolları” mövzusunda çıxış etmək medianın da diqqətini çəkə bilər.
Məsləhət: Öz sahəniz üzrə aktual mövzularda yazılar yazın və media ilə paylaşın.
6. PR və SEO-nu Paralel Planlaşdırın
PR fəaliyyətləri yalnız görünürlük üçün deyil, həm də axtarış motorlarında mövqe üçün əhəmiyyətlidir. Media orqanlarında yayımlanan yazılarda vebsayta keçidlər SEO baxımından önəmlidir. Bloq yazıları və xəbər saytlarında yayımlanan kontent sizi həm Google-da yuxarıya daşıyır, həm də istifadəçilərin güvənini qazanır.
Məsləhət: Media yazılarında brend adını və veb sayt keçidlərini daxil etməyi unutmayın.
7. Uğurlu Hadisələr və Lansmanlar Təşkil Edin
Yeni məhsulun təqdimatı və ya startapın ilk mərhələlərinin uğurla tamamlanması PR baxımından dəyərli fürsətlərdir. Online və ya fiziki tədbirlər təşkil edib media və ictimaiyyəti cəlb edə bilərsiniz.
Məsləhət: Bu hadisələri sosial mediada canlı paylaşın və sonradan video və şəkillərlə kontentə çevirin.
8. Böhran PR Planınız Hazır Olsun
İnkişaf mərhələsində olan startaplarda texniki xətalar, gecikmələr və istifadəçi narazılığı ola bilər. Belə hallarda PR komandasının sürətli reaksiya verə bilməsi vacibdir. Şəffaflıq, empatiya və dürüstlük böhran PR-ın əsas sütunlarıdır.
Məsləhət: Böhran zamanı istifadə ediləcək əsas mesajları və cavab planlarını öncədən hazırlayın.
9. Rəqəmsal Alətlərlə Nəticələri Ölçün
PR fəaliyyətlərinizin effektivliyini ölçmək üçün Google Analytics, Hootsuite, Meltwater, SEMrush kimi alətlərdən istifadə edin. Hansı mənbədən nə qədər trafik aldığınız, hansı media yazısı daha çox geri dönüş gətirdiyi bu analizlərlə ortaya çıxacaq.
Məsləhət: PR fəaliyyətinizin nəticələrini aylıq olaraq ölçün və strategiyanızı yenidən düzəldin.
PR asas strategiyası düzgün qurulmuş bir startap, məhsulundan çox daha irəli gedə bilər. Güclü bir hekayə, düzgün hədəf auditoriyası, media ilə əlaqə, sosial media aktivliyi və böhrana hazırlıqlı olmaq startapların bazarda daha sürətli və davamlı şəkildə böyüməsinə imkan yaradır. Unutmayın, PR sadəcə tanınmaq deyil, doğru tanınmaqdır.
